Η προβολή της χολυγουντιανής ταινίας «Ματωμένο Διαμάντι» με πρωταγωνιστή τον Ντι Κάπριο έκανε πολλούς να σκεφθούν, για πρώτη φορά, τον πιθανό σύνδεσμο μεταξύ αυτού του παγκοσμίως συναρπαστικού προϊόντος και της μεγάλης άδικης βίας που προκαλεί. Κανένας δε θέλει περασμένο στο δάχτυλό του κάτι που υπήρξε αιτία αιματοχυσίας και δυστυχίας. Ωστόσο, τα πολυφορεμένα διαμάντια, που είναι εξαιρετικά πολύτιμα και εύκολα διακινούνται λαθραία, δεν αποτελούν μόνο τον «καλύτερο φίλο των κοριτσιών», όπως έλεγε η Mέριλιν Μονρόε, αλλά ενδεχομένως, και έναν καλό φίλο αυτών που προκαλούν βίαιες συγκρούσεις στην Αφρική.
Παρακολουθήσαμε στην Αμβέρσα ολόκληρη τη διαδικασία διακίνησης των διαμαντιών. Χρειάστηκε ειδική άδεια - καθώς σπάνια μπαίνει κάποιος στο "άβατο" των Εβραίων. Κάθε φορά που θέταμε το ερώτημα περί «ματωμένων διαμαντιών» μας κοίταζαν περίεργα. Οι έμποροι διαμαντιών στο βελγικό λιμάνι θεωρούν ότι όσα γράφονται και λέγονται γύρω από αυτό το θέμα επηρεάζουν τη δουλειά τους. «Όσο λιγότερο μιλάμε, τόσο καλύτερα». Ωστόσο, στη βελγική δικαιοσύνη βρέθηκαν πολλές φορές υποθέσεις «ματωμένων διαμαντιών» όπως το 2007, όταν η επιχείρηση Peri Diamonds έκανε παράνομες εισαγωγές διαμαντιών, αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ, από την Ακτή Ελεφαντοστού. Πάντως στον Τύπο, παρά τις προσαγωγές, δεν δημοσιεύτηκε ποτέ ούτε ένα όνομα. Το θέμα θεωρήθηκε υπερευαίσθητο και μπήκε γρήγορα στο αρχείο.
Όλοι οι πόλεμοι χρηματοδοτούνται με κάποιο τρόπο. Όμως, τα τελευταία δέκα με είκοσι χρόνια περίπου, πολλές φυλές και παραστρατιωτικές ομάδες στην αφρικανική ήπειρο έχουν χρησιμοποιήσει τους φυσικούς πόρους της χώρας για να αγοράσουν στήριξη, όπλα και πυρομαχικά.
Ο πιο γνωστός φυσικός πόρος που χρησιμοποιείται είναι τα διαμάντια. Τα διαμάντια βρίσκονται σε τεράστιες ποσότητες στην κεντρική και δυτική Αφρική και έχουν χρησιμοποιηθεί σε συγκρούσεις, όπως ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε για να βοηθήσουν τη χρηματοδότηση παραστρατιωτικών ομάδων που αγωνίζονται. Σε άλλες χώρες όπως η Αγκόλα, επίσης χρησιμοποιούνται για να χρηματοδοτούν τέτοιες ομάδες.
Η διαδικασία Κίμπερλι λειτουργεί από το 2002 ως εμπόδιο για την είσοδο των διαμαντιών πολέμου στη νόμιμη διεθνή αγορά. Οι 71 χώρες - μέλη αναλαμβάνουν να ελέγχουν την οικεία παραγωγή και το εμπόριο διαμαντιών. Όλες οι διεθνείς αποστολές ακατέργαστων διαμαντιών πρέπει να γίνονται μέσα σε απαραβίαστα εμπορευματοκιβώτια και να συνοδεύονται από πιστοποιητικό εκδιδόμενο από την κυβέρνηση, το οποίο αποτελεί εγγύηση ότι δεν πρόκειται για διαμάντια πολέμου. Η συμμόρφωση με αυτές τις απαιτήσεις ελέγχεται με επιτόπου επισκέψεις επιθεώρησης και με ανάλυση των ετήσιων εκθέσεων και των στατιστικών παραγωγής και εμπορίου. Εάν μια χώρα δε συμμορφωθεί με τις αυστηρές αυτές απαιτήσεις, μπορεί να αποκλειστεί από το σχέδιο και επομένως να της απαγορευθεί να πωλεί τα διαμάντια της στη διεθνή αγορά - πρόκειται για ένα ισχυρό κίνητρο συμμόρφωσης με τους κανόνες και αντιμετώπισης των παραβιάσεων. Η διαδικασία Κίμπερλι είναι μια πρωτόγνωρη συνεργασία της κοινωνίας πολιτών που, μαζί με τα Ηνωμένα Έθνη, επέστησε αρχικά την προσοχή στο ζήτημα αυτό η βιομηχανία συνέβαλε σημαντικά με την πείρα της και άλλους πόρους οι κυβερνήσεις εργάστηκαν από κοινού για να ξεκινήσει το σχέδιο. Η διαδικασία εξαρτάται από την ενεργό δέσμευση και των τριών. Η Ε.Ε. υποστήριξε τη διαδικασία Κίμπερλι εξαρχής.
Τι κάνει μέσα σε όλα αυτά εκείνος που επιθυμεί να αγοράσει ένα ιδιαίτερο δώρο ή ένα δαχτυλίδι αρραβώνων; Οι καταναλωτές μπορούν και πρέπει σήμερα να ζητούν πριν αγοράσουν διαμάντια, λεπτομέρειες σχετικά με την αλυσίδα εφοδιασμού και απόδειξη ότι δεν πρόκειται για διαμάντια πολέμου. Ασκώντας πίεση, μπορεί να συμβάλουν ώστε κάτι να αλλάξει προς το καλύτερο. Μπορεί να μην είμαστε σε θέση να εξαφανίσουμε τελείως τα προβλήματα αυτά, αλλά αν οι κανόνες Κίμπερλι εφαρμόζονται από κάθε συμμετέχοντα, τότε οι καταναλωτές που αγοράζουν από νόμιμους προμηθευτές μπορούν να είναι βέβαιοι ότι δεν τροφοδοτούν τη βία ή δε χρηματοδοτούν τον πόλεμο.
Η Διεθνής Αμνηστία υποστηρίζει πως χώρες όπως η Λιβερία και η Ακτή του Ελεφαντοστού συνεχίζουν να διακινούν «ματωμένα διαμάντια», ενώ σε σχετική της έκθεση εκφράζει υπόνοιες ότι στο δίκτυο διακίνησης έχει διεισδύσει ακόμη και η Αλ Κάιντα.
Το οδοιπορικό στην Αμβέρσα έκανε ο Μάξιμος Κουβαράς.
Πηγή: newstime.gr
Με θάρρος
