Θερμή υποδοχή επεφύλαξαν χθες στο Μουσείο της Αλεξάνδρειας οι αιγυπτιακές αρχές στην πρόσφατη σπουδαία ανακάλυψη του Ελληνιστικού Ιδρύματος Αλεξανδρινού Πολιτισμού που λειτουργεί υπό την διεύθυνση της ελληνίδας αρχαιολόγου κας Παπακώστα με το ελληνιστικό άγαλμα, που ανακαλύφθηκε στις 4 Μαΐου στην περιοχή των Κήπων Σαλαλάτ και εικάζεται ότι ανήκει στον Μ. Αλέξανδρο.
Με την ελληνική σημαία να κυματίζει δίπλα στην αιγυπτιακή, ο Κυβερνήτης της πόλης κ. Άντελ Λαμπίμπ εξέφρασε την μεγάλη του ικανοποίηση για την ανακάλυψη τόσο σπουδαίου ευρήματος που δεκαετίες είχε να πραγματοποιηθεί. Δήλωσε μάλιστα κατηγορηματικά ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της Αιγύπτου θα στηρίξουν τις ανασκαφικές εργασίες της ελληνίδας αρχαιολόγου και θα προσφέρουν κάθε δυνατή διευκόλυνση για την απρόσκοπτη συνέχεια του έργου της. «Είμαστε περήφανοι για την ελληνίδα αρχαιολόγο κα Παπακώστα», κατέληξε.
Στην εκδήλωση, συγκινητική ήταν και η παρουσία της ελληνικής ομογένειας. Το τιμητικό «παρών» έδωσε εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κ. Γιώργος Διακοφωτάκης και πολλοί εκπρόσωποι φορέων.
Μιλώντας εκ μέρους του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας Γιάννη Σιόκα, το μέλος της Διαχειριστικής Επιτροπής Εδμόνδος Κασιμάτης συνεχάρη εκ μέρους της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξάνδρειας αλλά και ολόκληρης της παροικίας, το Ελληνικό Ινστιτούτο Έρευνας Αλεξανδρινού Πολιτισμού υπό την διεύθυνση της αρχαιολόγου κας Καλλιόπης Λιμναίου - Παπακώστα για την σημαντική και αξιοθαύμαστη αρχαιολογική της ανακάλυψη.
«Το σημαντικό ελληνιστικό άγαλμα -σπάνιο σε τέχνη και ομορφιά- που ήρθε στο φως από την αρχαιολογική έρευνα της κας Παπακώστα και της επιστημονικής της ομάδας, εκτός της αναμφισβήτητης αρχαιολογικής του αξίας, αποτελεί και προσωπική δικαίωση της ίδιας για τους πολυετείς κόπους της στους οποίους και οι ίδιοι υπήρξαμε μάρτυρες και συμπαραστάτες, τόσο ως Κοινότητα όσο και ως παροικία.» τόνισε ο κ. Κασιμάτης. Και κατέληξε: «Το σημερινό αυτό επίτευγμα, το οποίο αποτελεί για όλους μας ιδιαίτερο και ξεχωριστό γεγονός προστιθέμενο στην προσφορά του αιγυπτιώτη ελληνισμού στην φιλόξενη αυτή χώρα, συμβάλλει στην ανύψωση της πολιτισμικής παρουσίας μας στο παγκόσμιο πολιτιστικό γίγνεσθαι».
Συγχαρητήριο μήνυμα για το μεγάλο γεγονός της επίσημης παρουσίασης του ελληνιστικού αγάλματος απέστειλε και ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Νικήτας Κακλαμάνης, τονίζοντας ότι «η Αλεξάνδρεια είναι μια πόλη που έθρεψε και συνεχίζει να τρέφει τον πολιτισμό ολόκληρης της ανθρωπότητας. Και λίγες πόλεις στον κόσμο μοιράζονται τόσο μεγάλο κεφάλαιο ιστορικής και πολιτισμικής σπουδαιότητας όσο η Αλεξάνδρεια και η Αθήνα. Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα με την ανακάλυψη του ελληνιστικού αγάλματος από το Ελληνικό Ερευνητικό Ινστιτούτο του Αλεξανδρινού Πολιτισμού και την κα Παπακώστα.
Παράλληλα, ο Δήμαρχος Αθηναίων μέσω του μηνύματος διαβίβασε τα συγχαρητήριά του στο ανώτατο Αρχαιολογικό Συμβούλιο της Αιγύπτου και τον Γενικό Γραμματέα του Δρ Ζάχι Χαουάς, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «η συγκεκριμένη ανακάλυψη θα αποτελέσει αφορμή για νέες κατακτήσεις ανάπτυξης και πολιτισμού ανάμεσα σε Αλεξάνδρεια και Αθήνα, σε Αίγυπτο και Ελλάδα, οι οποίες σίγουρα θα οικοδομήσουν με ακόμη μεγαλύτερη ζέση ένα κοινό μέλλον βασισμένο στις ίδιες δομικές αξίες που χαρακτηρίζουν τον πολιτισμό μας.
Να σημειωθεί ότι για την μεγάλη αυτή ανακάλυψη ενημερώθηκε ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων Δρ Χαουάς από την ελληνίδα αρχαιολόγο, ερχόμενος ειδικά για τον σκοπό αυτό από το Κάιρο και επισκεπτόμενος την Τρίτη πρωί το Μουσείο της Αλεξάνδρειας, γεγονός που κατέγραψε σε μεγάλο ρεπορτάζ η «Αλ Αχράμ».
Από την πλευρά της, η Διευθύντρια της ανασκαφής κα Παπακώστα εξέφρασε την χαρά της για την θερμή υποδοχή και την καταξίωση του έργου αυτού που έχει ξεκινήσει από το 1996. «Η εκδήλωση παρουσίασης του ελληνιστικού αγάλματος αποτελεί για μας μία μεγάλη ανταμοιβή στους κόπους ετών σε ανασκαφές σε αυτήν την φιλική και φιλόξενη χώρα και την αγαπημένη πόλη της Αλεξάνδρειας, την οποία θεωρώ δεύτερή μου πατρίδα», τόνισε η ίδια. Και προσέθεσε: «Στις 4 Μαΐου, σε βάθος 8 μέτρα κάτω από την γη, στους αλεξανδρινούς κήπους του Σαλαλάτ, κατά την διάρκεια των ανασκαφών μας, ανακαλύψαμε ένα μοναδικό μαρμάρινο άγαλμα, γεγονός που για μας αποτέλεσε μία μεγάλη έκπληξη διότι παρόμοια ανακάλυψη είχε να γίνει εδώ και δεκαετίες στην Αλεξάνδρεια».
Η κα Παπακώστα υποστήριξε ότι παρά το γεγονός ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η μελέτη του αγάλματος, τα χαρακτηριστικά του της επιτρέπουν να πιστεύει ότι αναπαριστά τον Μέγα Αλέξανδρο, τον ιδρυτή της πόλης της Αλεξάνδρειας. Το άγαλμα που αποτελεί αριστούργημα της Ελληνιστικής Γλυπτικής, θεωρείται ότι ανήκει στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. και πιθανόν να προέρχεται από την Σχολή του Λύσιππου, του σημαντικότερου γλύπτη των πορτραίτων του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
«Αυτό είναι μόνο η αρχή ενός νέου ταξιδιού, κατέληξε η κα Παπακώστα. Και όπως και ο αλεξανδρινός ποιητής Καβάφης έγραψε, «ευχόμαστε να είναι μακρύς ο δρόμος…»
Το ιστορικό της ανακάλυψης του ελληνιστικού αγάλματος
Το άγαλμα βρέθηκε σε βάθος 8 μέτρων από την επιφάνεια, μέσα σε επίχωση ελληνιστικών χρόνων. Έχει ύψος 80 εκατοστά και όσον αφορά την κατάσταση διατήρησής του, σύμφωνα με τη διευθύντρια της ανασκαφής, το κεφάλι και ο κορμός σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση, ενώ από τα κάτω άκρα λείπει το τμήμα κάτω από τα γόνατα. Το δεξί χέρι σώζεται έως πάνω από τον αγκώνα, σε μήκος 0,16 μ., ενώ το αριστερό λείπει τελείως από τον ώμο. Στα άνω άκρα υπάρχουν οπές για την προσάρτηση μεταλλικών συνδέσμων. Διασώζεται ο σύνδεσμος στον αριστερό ώμο.
Το άγαλμα αναπαριστά νέον άνδρα γυμνό, σε όρθια στάση, με το δεξί πόδι λυγισμένο. Στα βοστρυχωτά μαλλιά φέρει ταινία και στις παρειές έχει παραγναθίδες (φαβορίτες). Το πρόσωπο κλίνει προς τα αριστερά και τα μάτια στρέφονται προς τα πάνω, χαρακτηριστικά πολύ γνωστά από τα "ηρωικά" πορτρέτα του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τον Λύσιππο. Το σώμα στρέφεται ελαφρά προς τα δεξιά και πιθανώς στηριζόταν σε βάση, ίχνη της οποίας είναι εμφανή στο δεξιό γλουτό. Η ήρεμη όψη του αγάλματος θυμίζει έντονα την απαλή πραξιτελική τεχνοτροπία της υψηλής αλεξανδρινής τέχνης.
Ν. Κάτσικας
Με θάρρος
