Τη στιγμή που η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο αύξησης των συντελεστών του ΦΠΑ, το Δημόσιο αδυνατεί να εισπράξει τουλάχιστον το 30% του βεβαιωμένου ΦΠΑ, στερώντας από τα κρατικά ταμεία 6,5 δισ. ευρώ ετησίως, ποσό υψηλότερο ακόμη και από το πιο φιλόδοξο δημοσιονομικό αποτέλεσμα όλων των πρόσθετων εισπρακτικών μέτρων, που έχουν μέχρι σήμερα προταθεί.
Ειδική έκθεση της Eurostat, η οποία βρίσκεται ήδη στα συρτάρια του υπουργού Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, καταδεικνύει τον «πίθο των Δαναΐδων» από τον οποίο διέρχονται και χάνονται δεκάδες δισ. ευρώ. Τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώνονται σταθερά και τοποθετούν τη χώρα μας στην τέταρτη χαμηλότερη επίδοση της ΕΕ-27.
Τη στιγμή που, θέλοντας και μη, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο αύξησης συντελεστών του ΦΠΑ, το Δημόσιο αδυνατεί να εισπράξει τουλάχιστον το 30% του βεβαιωμένου ΦΠΑ, στερώντας από τα δημόσια ταμεία ποσό που υπερβαίνει τα 6,5 δισ. ευρώ ετησίως και είναι υψηλότερο ακόμη και από το πιο φιλόδοξο δημοσιονομικό αποτέλεσμα όλων των πρόσθετων εισπρακτικών μέτρων που έχουν μέχρι σήμερα προταθεί.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από ειδική έκθεση της Eurostat, η οποία βρίσκεται ήδη στα συρτάρια του υπουργού Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου και από την οποία, πέραν των παραπάνω, καταδεικνύεται επίσης ο «πίθος των Δαναΐδων» από τον οποίο διέρχονται και χάνονται δεκάδες δισ. ευρώ πολύτιμα δημόσια έσοδα κάθε χρόνο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τους υψηλούς συντελεστές σε άμεσους και έμμεσους φόρους αλλά και τις κατά καιρούς προσπάθειες των κυβερνήσεων να εκσυγχρονίσουν το φορολογικό σύστημα της χώρας, τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώνονται σταθερά και τοποθετούν τη χώρα μας στην τέταρτη χαμηλότερη επίδοση της ΕΕ-27, πάνω από τις Τσεχία, Ρουμανία, Σλοβακία που είναι εκτός ευρωζώνης.
Την τελευταία, μάλιστα, δεκαετία τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά σχεδόν δύο εκατοστιαίες μονάδες και υποχώρησαν στο 19% τη στιγμή που ο μέσος όρος της ευρωζώνης είναι στο 25,2% και της ΕΕ-27 στο 26,1%. Αξιοσημείωτη η θέση της Κύπρου, της οποίας τα φορολογικά έσοδα ανέρχονται στο 31,8% του ΑΕΠ και την ξεπερνούν μόνον η Σουηδία με 35,6% και η Δανία με 47%! Οχι μακριά από την Ελλάδα βρίσκεται πάντως η Ισπανία, η οποία αντιμετωπίζει αντίστοιχα δημοσιονομικά προβλήματα με απόδοση φορολογικών εσόδων 20,7%. Σε πολύ καλύτερη θέση βρίσκεται, ωστόσο, η Πορτογαλία με ποσοστό 24,5%.
Οι δύο, πάντως, μεγαλύτερες στρεβλώσεις των φορολογικών εσόδων έχουν να κάνουν με την ανισοκατανομή των βαρών, που προέρχονται αφενός από την άμεση και έμμεση φορολογία και αφετέρου από τα φυσικά και νομικά πρόσωπα. Τα φυσικά πρόσωπα, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, φέρουν ολοένα και μεγαλύτερο βάρος σε σχέση με τα νομικά πρόσωπα, ενώ τα συνολικά έσοδα και από τις δύο αυτές πηγές εξακολουθούν να είναι από τα χαμηλότερα στην ΕΕ ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Η αναλογία έμμεσων και άμεσων φόρων ήταν σχεδόν εις βάρος των άμεσων φόρων στην Ελλάδα, πολύ δε περισσότερο μετά τις επανειλημμένες αυξήσεις των συντελεστών του ΦΠΑ και των ΕΦΚ από τις τελευταίες κυβερνήσεις. Ετσι, οι έμμεσοι φόροι ως ποσοστό του ΑΕΠ βρίσκονται πολύ κοντά στο μέσο όρο της ΕΕ, σε αντίθεση με τους άμεσους φόρους όπου η Ελλάδα διατηρεί ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ.
Συγκεκριμένα, η αποδοτικότητα των έμμεσων φόρων ανέρχεται στο 12,1% του ΑΕΠ έναντι 12,9% του μέσου όρου της ευρωζώνης, ενώ η αποδοτικότητα των άμεσων φόρων δεν ξεπερνά το 7,7% με μέσο όρο ευρωζώνης 12,2%. Χαρακτηριστικό της στρεβλής αυτής αναλογίας είναι ότι για κάθε ένα ευρώ άμεσων φόρων οι Ελληνες καταβάλλουν 1,56 ευρώ σε έμμεσους.
Στις παραπάνω στρεβλώσεις θα πρέπει να προστεθεί και η παραοικονομία, το μέγεθος της οποίας, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, εκτιμάται μεταξύ 25% και 37% του ΑΕΠ. Πέραν όμως του ΟΟΣΑ, πλήθος άλλων μελετών (ΔΝΤ, ΤτΕ, ΚΕΠΕ, ΙΟΒΕ κ.λπ.) συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα μπορεί να πλησιάζει τα 30 δισ. ευρώ τον χρόνο, ποσό σχεδόν ίσο με το έλλειμμα του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης το 2009.
Η σύλληψη αυτής της φοροδιαφυγής κατά 20 δισ. ευρώ θα μπορούσε είτε να μειώσει τους φόρους που καταβάλλουν όλοι οι φορολογούμενοι κατά 30% περίπου, είτε να εξαλείψει το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας, είτε να επιτρέψει έναν συνδυασμό και των δύο.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Δ. ΤΣΟΥΠΑΡΟΠΟΥΛΟΣ - Γ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Πηγή: Κέρδος 21/2/2010
Με θάρρος
